Senacka sesja „Dokąd zmierza polska edukcja?” (14 październik 2021) poświęcona była ocenie reform wprowadzanych przez min Czarnka. Stowarzyszenie im. Tadeusza Mazowickiego współorgnanizowało sesję. W dyskusji obok przewdoniczącego ZNP, wzieliu udział czlonkowie stowarzyszenia Włodzimierz Magdziarzz i Kazimierz Wóycicki. Dyskusję prowadził vicemarszałek senatu Michał Kamiński, a podsumowywał ją Andrzej Wielowieyski. Zamieszczamy skrócony zapis wystąpienia Włodzimierza Magdziarza.
Trzy dziedziny życia współczesnych społeczeństw decydują, są kluczowe dla stanu i rozwoju społeczeństwa. Są to: ochrona zdrowia, wymiar sprawiedliwości i właśnie system edukacji. O nie powinny się troszczyć instytucje nowoczesnego państwa. Czyli o eliminację niepokoju o zdrowie,/ na każdym jego etapie/, eliminację niepokoju wobec możliwych przestepczych, lub nieuczciwych zachowań innych ludzi, lub instytucji, o stworzenie systemu pomocnego w uzyskaniu statusu społecznego każdemu, na miarę jego talentu i predyspozycji poprzez dostęp do wiedzy.
Zapis całosci sesji znaleźć mozna: https://www.youtube.com/watch?v=j6bYV6TqzN8&ab_channel=JanuszJask%C3%B3%C5%82ka
Byle było zdrowie, byle nie nabrali, lub nie skrzywdzili, byle było się gdzie dowiedzieć, a nawet nauczyć.
Warto dla osiągnięcia takich celów stworzyć dobre i trwałe rozwiązania systemowe.
Są więc trzy zawody decydujące o samopoczuciu ludzi: medyk, prawnik, nauczyciel. Na równych prawach, z równą odpowiedzialnością, z takim samym statusem.
Tyle o nauczycielach, do nauczycieli i do ogółu, który jest w stanie taki stan rzeczy docenić i wykreować.
Teraz o uczniach, uczeń to ktoś taki, kto jest podmiotem, czyli kimś najważniejszym, na nim właśnie musi skupić się cała uwaga, bo to on w przyszłości weźmie udział w społecznym podziale ról.
Jak mógłby wyglądać taki system edukacji, oto kilka istotnych punktów.
- Uczniem stać się można po ukończeniu pięciu lat, ale przed ukończeniem siedmiu lat w dniu rozpoczęcia roku szkolnego. /1. 09. każdego roku/, spełniając wolę rodziców, z ewentualną konsultacją psychologa dziecięcego, z ewentualnym powtórzeniem tzw. zerówki. Dotyczy to wszystkich dzieci, także tzw. atypowych.
- Cykl edukacyjny powinien trwać dwanaście lat./ wydaje się być najbardziej akceptowalnym, praktycznym i racjonalnym/. Czyli państwo zapewnia taką możliwość, a uczeń jest zobowiązany z niej korzystać. Sztuką jest, aby to zobowiązanie ucznia nie było przykrym przymusem, ale żeby było odbierane jako szansa. Cykl składałby się więc z dwunastu etapów kształcenia w kolejnych latach, z koniecznością uzyskania promocji po każdym z nich, po spełnieniu warunków opisanych w podstawie programowej. Uczeń ma prawo ukończyć dowolną ilość klas, w dowolnym czasie, nie dłuższym jednak niż przewidziane dwanaście lat, stosownie do swoich aspiracji i możliwości.
- Są trzy podstawowe parametry efektywnej edukacji, odpowiadające na trzy proste pytania, a/ gdzie uczyć, b/ jak uczyć, c/czego uczyć. Ad. a. w szkole, czyli idzie o infrastrukturę, za której przygotowanie odpowiadają samorządy lokalne. Ad. b. tak by każdy uczeń czuł potrzebę uczęszczania, czyli idzie o metodykę, za którą odpowiedzialni są nauczyciele, z odpowiednimi zadaniami, prawami i kwalifikacjami /warto rozważyć powołanie Izby Nauczycielskiej/. Ad. c. tego, aby każdy uczeń opuszczający szkołę mógł znaleźć swoje miejsce w życiu , czyli idzie o podstawę programową./ ze względu na wagę opracowania, warto rozważyć powołanie stałej Rady Programowej, Rady Mędrców/.
- Każda szkoła, / jednostka edukacyjna/ może realizować podstawę programową dowolnej ilości klas, według możliwości władz samorządowych, oraz aspiracji społeczności lokalnej. Można więc sobie wyobrazić, małą trzyklasową szkołę wiejską , czy osiedlową, ale także powiatowy, lub miejski kompleks edukacyjny, realizujący pełną dwunastolatką, także wszystkie warianty pośrednie. Spór o istnienie, lub nie gimnazjów staje się bezprzedmiotowy, choć nazywanie szkół tradycyjnymi nazwami, szkoła elementarna , gimnazjum, czy liceum może być zachowane, stosownie do zakresu realizowanych klas.
- W procesie edukacyjnym uczeń powinien zdobyć podstawowy zakres wiedzy, ale powinien mieć także, możliwość zdobycia poszerzonego zakres wiedzy, lub nabycia umiejętności odpowiadających jego predyspozycjom, oczekiwaniom, czy talentom intelektualnym, manualnym, artystycznym, itd., /niezbędna jest możliwość korzystania z z pracowni i laboratoriów szkolnych, pożądane jest tworzenie centrów kształcenia zawodowego, warto wykorzystywać instytucje publiczne, także stadiony/. Dobrze byłoby, aby kończący ten etap swojego życia, nabyli przekonania o swojej wartości.
- Szkoła powinna być wieloprofilowa, mamy już pewne doświadczenia w tworzeniu etapów kształcenia, organizowania zespołów szkół, tworzeniu klas profilowych, programów poszerzonych. Jest potrzeba dokonania pogłębionej analizy, uporządkowania doświadczeń i wyciągnięcia wniosków, nie po to by przeprowadzić kolejną ,,genialną,, reformę, ale jak na bazie tego co mamy, kolejnymi krokami doskonalić istniejący stan rzeczy.
- Dobry skutek może dać interakcja: samorządów, organizacji pozarządowych rodziców i młodzieży, związków szkół/ nie istnieją/, centrów kształcenia zawodowego, Izb Nauczycielskich/nie istnieją/, izb branżowych, związków pracodawców, instytucji, ZNP, PAN, wyższych uczelni. To tu należy wykreować Radę Mędrców.
Uwaga końcowa: Naiwnością byłoby, odczytać pozytywnie zamierzenia kogoś, kto w celu zdobycia
władzy nazwał się ,,prawo i sprawiedliwość,,. Nie uzasadnioną lekkomyślnością
byłoby, nie podejmowanie próby własnej oceny haseł wyborczych i działań, jawnie sprzecznych z
rzeczywistością, np. ,,Polska w ruinie,,. także błędem było zlekceważenie
skutków, obraźliwego deprecjonowania przeciwników, np. ,,gorszy sort,,.
Społeczeństwo w znacznej części okazało się być nie dość podejrzliwe, by
reagować sceptycznie na zmianę znaczenia słów, podstępną siłę propagandy,
fałszywą narrację.